Ülkemizde "Girişimciler için İş Planı" alanındaki ilk eğitimi 1990 yılların başında veren, kurucusu olduğu Girişim Eğitim ve Danışmanlık Merkezi (GİRİŞİMMERKEZİ®) ile girişimcilik ekosisteminin oluşmasına yönelik ilk ya da öncü çok sayıda projenin tasarım ve uygulamalarını gerçekleştiren Mehmet Ş. Sanlı, ODTÜ Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden 1990 yılında mezun olmuştur.

 

Proje uygulamaları yanında

 

girişimcilik,

iş panı metodolojisi,

stratejik planlama,

büyüme yönetimi ve

kurumsal gelişme

 

alanlarında özgün içerikler ve yeni uygulama yöntemleri geliştiren Mehmet Ş. Sanlı’nın bu çalışmalarından bazıları şunlardır:

Mehmet Şöhrap Sanlı, verdiği eğitimlerle onbinlerce insana ulaşmış, binlerce firmanın işlerini geliştirmesine katkı sağlamıştır. 1998 yılından bu yana yaptığı eğitim ve danışmanlık çalışmalarıyla, Türkiye'deki girişimcilik ekosisteminin kalitesinin arttırılmasında etkin rol oynamıştır.

KKTC’de girişimcilik ekosisteminin oluşturulmasına yönelik çeşitli hazırlık çalışmalarını gerçekleştiren Mehmet Şöhrap Sanlı 2016 yılında KKTC Ekonomi Bakanlığı, T.C. Lefkoşa Büyükelçiliği ve Türk Ekonomi Bankası işbirliği ile KKTC girişimcilik hibe programlarını başlattı. Bugüne kadar devam eden bu program kapsamında 100’den fazla girişimci hibe alarak girişimciliğe adım attı.

2013 yılında TEB ile işbirliği ile başlatılan Girişim Evleri modeli Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin de katılımıyla Türkiye’nin birçok iline yayılmıştır. Girişimcilik ekosisteminin ülkemizde en yaygın ve kapsamlı programı olan TİM TEB Girişim Evleri’ni yöneten Sanlı, 14 farklı program tasarlamış ve bu programlar kapsamında 1.000’e yakın girişimin kuruluş ve büyüme dönemlerine katkı sağlamıştır.

 

Bu dönemde girişimcilik ekosistemine güçlü bir şekilde katkı vermeye başlayan Kalkınma Ajansları, Teknokentler, Üniversiteler ile işbirliği artırılmış, yeni ve etkili programların Türkiye’de farklı hedef kitlere ulaşması sağlanmıştır. Girişimcilik ekosisteminin oluşmasında önemli unsurlardan olan özel yatırım fonları kapsamında yatırım fonu yöneticiliği görevini üstlenen Mehmet Şöhrap Sanlı TİKAD Yatırım A.Ş.’nin yatırım sürecini yönetmektedir. Ayrıca 90’ların ortasında yaptığı startup yatırımı ile ekosistemin ilk melek yatırımcılarından olan Sanlı yatırımcı rolünü de sürdürmektedir.

 

Teknoloji girişimcilerinin desteklenmesine yönelik TÜBİTAK tarafından 2019 yılında geliştirilen BİGG Plus mentorluk arayüzü programına seçilen 11 ulusal uygulayıcı kuruluştan birisi olan Girişim Merkezi 2000’li yılların başından bu yana oluşturduğu yöntemleri ve deneyimi ile TÜBİTAK desteklerinden yararlanan teknoloji firmalarına büyüme mentorluk hizmetleri vermektedir.

Girişimcilik ekosistemine yeni yöntem kazandırmak konusunda sürekli çalışmaları olan Mehmet Şöhrap Sanlı girişimcilerin yatırıma, kurumsal işbirliğine hazırlanması ve küresel büyüme modellerinin oluşturulması konusunda çalışmalarını sürdürmektedir.

2010 yılına gelindiğinde ülkemizde hızla bir büyüme sürecine giren girişimcilik ekosisteminde yeni yapıların oluşturulması konusunda çalışmalar yapan Sanlı, 2012 yılında TEB Girişim Evi’nin program tasarımı, iş modelinin oluşturulması çalışmalarından sonra, yönetimini Girişim Merkezi olarak devralmıştır.

 

Girişimcilik ekosisteminin ülkemizde bugüne gelmesinde büyük katkısı olan TÜBİTAK BİGG programının ilk gününden bu yana uygulayıcı kuruluşların birçoğu ile işbirliği yapan Sanlı, Kalkınma Ajansları, Teknokentler ve TTO’lara yeni programların geliştirilmesi sürecinde destek vermektedir. Bu dönemde aynı zamanda Kosova’da kadın ve gençlere yönelik girişimcilik programları uygulamıştır.

 

Stratejik Planlama çalışmaları kapsamında otomotiv, tarım, turizm gibi sektörlerde, birçok ilde ve ayrıca KKTC’de ekonomik kalkınma yollarını arayan Gelecek Stratejileri Konferansları gerçekleştirmiştir.

2005 yılına kadar uygulanan projelerde geliştirilen yöntemlerle stratejik planlama, iş planına dayalı yönetim uygulamaları, büyüme yönetimi gibi alanlarda elde edilen deneyimler ülkemizde o dönemde gelişmekte olan KOBİ hareketine yönelik yeni programların geliştirilmesini sağladı. Bu dönemde Türk Ekonomi Bankası KOBİ Bankacılığı Stratejik Yönetim Danışmanlığı programını yönetmeye başlayan Sanlı bu dönemde stratejik yönetim uygulamalarına ek olarak sektörel, bölgesel araştırma ve analiz çalışmaları yürütmüş, Gelecek Stratejileri Konferansı adıyla çok sayıda stratejik analiz ve planlama programı gerçekleştirmiştir. KOBİ’lerin büyüme dönemine yönelik rehber ve danışman yetiştirme amacıyla 2007 yılında başlatılan KOBİ Rehberliği Uygulamalı Sertifika Programı çeşitli üniversitelerle işbirliği içinde hala uygulanmaktadır. Program European Business Awards 2013 müşteri odaklılık dalında TEB’e ödül kazandırmıştır. KOBİ Akademi başlığı ile 2006 yılında başlayan etkinlik serisi kapsamında 100’den fazla uygulama ile gerçekleştirmiş, 50.000’e yakın KOBİ’ye büyüme konusunda rehberlik yapmıştır.

 

Bu dönemde aynı zamanda özel sektörde Büyüme ve Kurumsal Gelişim Danışmanlık Hizmetleri veren Mehmet Şöhrap Sanlı çok sayıda firmada eğitim ve uygulama projesi gerçekleştirmiştir. Bu dönemde Company Diognosis başlığı altında KOBİ’lere yönelik toplu danışmanlık uygulamaları gerçekleştirmiş, EBRD bünyesinde KOBİ gelişimine yönelik programlarda yer almıştır.

Girişimcilik ekosisteminin gelişiminde önemli bir adım teknoloji firmalarına maddi destek veren programların sayısının artmasıdır. Bunlar arasında yer alan TTGV-Dünya Bankası Teknoloji Destek Hizmetleri projesinden yararlanan teknoloji firmaları için uygulanan iş planına dayalı işletme yönetimi toplu eğitim ve danışmanlık programı ülkemizde teknoloji girişimciliği ile iş planını buluşturan ilk çalışma olarak yerini almıştır.

90’lı yıllarda Güneydoğu’da Yeni Ufuklar projesi ile oluşturulan model 2000’li yıllarda Mehmet Şöhrap Sanlı liderliğinde 30’dan fazla üniversitede Üniversitelerde Genç Girişimciliğinin Geliştirilmesi adıyla yaygınlaştırılmıştır.

 

Mehmet Şöhrap Sanlı tarafından geliştirilen proje modelleri yerel ve uluslararası çeşitli ödüller almıştır. Bunlardan ilki TTGV-KOSGEB İş Planına Dayalı İşletme Yönetimi Toplu Eğitim ve Danışmanlık Programı ile 2004 yılında alınan Avrupa Eğitim Vakfı KOBİ Girişimciliği En Başarılı Hızlandırma Programı ödülüdür.

 

Sanlı, girişimcilik yanında KOBİ’lerin büyüme yönetimi alanında ihtiyaç duyulan yöntem ve çalışma modelleri geliştirmiştir. Şirketlerin ihtiyaç analizini hızlı ve güçlü bir şekilde yapabilmek için tasarlanan ”Senaryo Tabanlı İşletme Analizi Metodolojisi” bunlar arasındadır. Geliştirilen yöntem Avrupa Birliği işbirliği içinde Güneydoğu Anadolu’da yer alan 250 KOBİ’nin uluslararasılaştırma projesinde analiz dokumanı olarak kullanılmıştır.

1995 yılında üniversitelerde ilk defa Mehmet Şöhrap Sanlı tarafında verilmeye başlanan girişimcilik eğitimleri Türkiye’de girişimcilik ekosisteminin ilk adımlarıdır. 1996 yılında UNDP, KOSGEB ve AISEC işbirliği ile Güneydoğu Anadolu’daki üç üniversitede ülkemizin ilk kapsamlı ve uzun dönemli üniversite girişimcilik programlarını tasarlayarak Güneydoğu’da Yeni Ufuklar adı ile 2 dönem uyguladı. Bu programlar sonraki yıllarda üniversitelerde uygulanan birçok girişimcilik programının öncüsü olmuştur.

 

1997 yılında ülkemiz şartlarına uygun literatür eksikliğini gidermek amacıyla girişimcilerin hem iş kurma dönemindeki adımlarını tarif eden hem de iş planı oluşturma sürecinde yapılması gerekenleri detaylı olarak ele alan Girişimciler İçin İş Planı Rehberi ve İş Planı dosyasını hazırlamıştır. Bu iki kitap KOSGEB tarafından yayınlaşmıştır. Bugüne kadar birçok destek programında, üniversite eğitim programlarında ve çeşitli uluslararası kurumların girişimcilikle ilgili projelerinde rehber ya da kaynak yayın olarak kullanılmıştır. KOSGEB girişimcilik ekosisteminin oluşması için bu alanda uzman kişilerin sayısının artması amacıyla ülkemizin ilk Girişimcilik ve İş Kurma Danışmanı Yetiştirme Programı 1999 yılında tasarlanmış ve çeşitli illerde uygulanmıştır.

 

90’lı yılların sonunda ülkemizde ilk kitlesel girişimcilik programı olan Küçük Ölçekli İş Kurma Danışmanlık Desteği programının üç ilde gerçekleştirilen pilot uygulamaları Mehmet Şöhrap Sanlı tarafından uygulanmıştır. Alınan başarılı sonuçlar nedeniyle sonraki on yıl boyunca çok sayıda kurum tarafından çok sayıda ilde gerçekleştirilen program kapsamında yüzlerce yeni girişim kurulmuştur.